Bakı Azərbaycanın paytaxtıdır və bütün MDB ölkələrinin ən gözəl şəhərlərindən biridir. Metropolun əhalisinin sayı iki milyon nəfəri ötür ki, bu da geniş nəqliyyat sisteminin mövcudluğunu şərtləndirir ki, onun da “tortu” Bakı Metropolitenidir. Keçən il 50 illik yubileyini qeyd etdi.
Bakı Beynəlxalq Nəqliyyat Sistemi
Bu gün demək olar ki, bütün geniş yayılmış nəqliyyat növləri Azərbaycanın paytaxtında təmsil olunur. Hava yolu ilə ölkəni Avropa və Asiya dövlətləri ilə birləşdirən Heydər Əliyev Beynəlxalq Aeroportu vasitəsilə buraya gələ bilərsiniz. Bakı dəmir yolu stansiyası Azərbaycanın ən böyük dəmir yolu stansiyasıdır. Hər gün oradan keçmiş Sovet İttifaqının hər yerinə qatarlar çıxır. Ölkəni Türkiyə ilə dəmir yolu xətti ilə birləşdirmək planları var. Bakı həm də Xəzər dənizində limandır. Məhz dünyanın ən böyük gölü vasitəsilə qonşu Qazaxıstan və Türkmənistanla əlaqə yaranır. Hazırda iki keçid var: Bakı-Aktau, Bakı-Türkmənbaşı.
Bakı Metropoliteninin sovet tarixi
Azərbaycanın paytaxtında metro 1967-ci ildə açıldı və 5-ci yer altı sistem oldu. Moskva, Leninqrad, Kiyev və Tbilisidən sonra SSRİ ərazisi. Bakıda metro tikintisinə ilk dəfə 1930-cu illərin əvvəllərində baxılsa da, əvvəlcə ölkənin sənaye ehtiyacları, müharibə və dağıntılardan sonra isə bu planlara daim mane olurdu. Birinci mərhələnin tikintisinə yalnız 1960-cı ildə başlanılıb. Yeddi il sonra, 1967-ci il noyabrın 25-də Bakı Metropoliteninin açılışı oldu. Birinci hissəyə altı kilometrdən çox yol və beş stansiya daxil idi: İçərişəhər, Sahil, 28 May, Gənclik və Nəriman Nərimanov. Bu metro xətti xəritələrdə qırmızı rənglə göstərilib. Yeni yer altı sisteminin ilk dayanacaqları Azərbaycanın paytaxtının tam mərkəzində yerləşir.
1968-ci il aprelin 22-də Bakı Metropoliteni yeni stansiya qəbul etdi: 28 May stansiyasından filiala çevrilən 2,24 kilometrlik hissə işə salındı. Yeni eniş məntəqəsi “Şaumyan”, bu gün isə “Şah İsmayıl Xətai” adlanır. İndi qatarlar iki istiqamətdə hərəkət edirdi: ilkin istiqamətdə və yenisi ilə, filialı ilə Şahumyan stansiyasına.
Stansiyaların növbəti açılışı iki il gözləməli oldu: 1970-ci ilin mayında “qırmızı” xətt Ulduz stansiyasına qədər uzadıldı və artıq sentyabr ayında həmin “Nəriman Nərimanov” stansiyasından yük qaldırıcı maşın işə salındı. indi "Bakmil" adlanan "Platforma Depo" dayanacaq məntəqəsinə. İki ildən sonra Bakı Metropoliteninin birinci filialı əhəmiyyətli dərəcədə artırıldı: demək olar ki, beş kilometrə yaxın yeni yollar çəkildi və üç yeni stansiya açıldı: “Koroğlu”, “Qara Qarayev” və “Neftçilər”. Bu onun haqqındatikinti 17 il dayandırıldı və yeni "yaşıl" metro xəttinə diqqət yetirildi.
İlkin olaraq yeni metro xətti Bakı metrosunda daha bir filial olaraq açıldı. 1976-cı ildə 28 May-Nizami bölməsi açıldı, ona doqquz ildən sonra beş kilometr yol və dörd yeni stansiya əlavə edildi: Elmlyar Akademiyası, İnşaatçılar, 20 Yanvar və Memar Əcəmi. SSRİ dövründə sonuncu genişləndirmə 1989-cu ildə baş verdi: "qırmızı" xətt uzadıldı və trekin üç kilometrliyində iki yeni stansiya açıldı.
Postsovet dövrü
SSRİ-nin dağılmasından sonra metro tikintisinin sürəti nəzərəçarpacaq dərəcədə azaldı. 1993-cü ildə “yaşıl” xəttin tərkibində yeni “Cəfər Cabbarlı” stansiyası istifadəyə verilib. İndi bu dayanacaq "28 May" rolunu oynayır - Şah İsmayıl Xətaidən qatarların gəldiyi yer budur.
Növbəti stansiya açılışları artıq 21-ci əsrdə baş verib. 2002-ci ildə Bakı metrosunun birinci qolunun müddəti sonuncu dəfə uzadılıb və “Həzi Aslanov” stansiyası istifadəyə verilib. 2008, 2009 və 2011-ci illərdə “yaşıl” xətt ardıcıl olaraq uzadılıb və “Nəsimi”, “Azadlıq prospekti” və “Dərnəgül” stansiyaları açılıb. 2016-cı ildə Bakı metrosunun yeni “bənövşəyi” filialı istifadəyə verilib. Hazırda onun iki stansiyası var: “Avtovağzal” və “Memar Əcəmi” qovşağı, oradan “yaşıl” xətt üzrə eyniadlı stansiyaya getmək olar.
Bakı metro xəritəsi
Azərbaycanın paytaxtının metrosu hazırda daxildir34,6 kilometr yol və 25 stansiya daxildir.
